Interview

ManGu : ทราบมาว่าท่านจบการศึกษาระดับปริญญาเอก ด้านการเงิน The Wharton School, University of Pennsylvania เพราะเหตุใดท่านจึงเลือกเรียนที่นี่ อยากให้ท่านช่วยเล่าประวัติการศึกษาคร่าว ๆ หน่อยค่ะ

ดร.วรพล โสคติยานุรักษ์: ผมเริ่มต้นเรียนสาย Science & Technology และเรียนต่อด้านบริหารการเงิน เพราะว่าผมสนใจในด้าน Economics Finance และการพัฒนาเศรษฐกิจ ซึ่งต้องอาศัยความรู้พื้นฐานด้าน Science & Technology และ Mathematics เป็นอย่างมาก ผมได้รับการคัดเลือกให้เข้าเรียนสถาบันการศึกษาที่ถูกจัดว่าดีที่สุด อันดับ 1 ของโลก ในด้าน Business ที่ The Wharton School แห่ง University of Pennsylvania ผมเรียนจบปริญญาโทและปริญญาเอก PhD ด้าน Finance ถือว่าเป็นโอกาสดี ได้เรียนรู้หลาย ๆ ด้าน ทั้งเศรษฐกิจมหภาค เศรษฐกิจการเงินธนาคาร สถาบันการเงิน ตลาดการเงิน ตลาดทุน ผมได้มีโอกาสเรียนกับคนเก่งหลายคน ทั้งนักการเงิน และนักเศรษฐศาสตร์หลายท่าน เช่น Lawrence Robert Klein นักเศรษฐศาสตร์ รางวัล Nobel Memorial Prize in Economic Sciences in 1980 มีโอกาสได้เรียน ได้ทำงานกันท่านด้วย ท่านเป็นนักเศรษฐศาสตร์คนสำคัญเป็นผู้กำเนิดวิชา Econometrics ครับ

ผมกลับประเทศไทย มีโอกาสได้เป็นอาจารย์สอนหนังสือ ทำงานวิจัย เป็นที่ปรึกษาเกี่ยวกับ Finance และมีได้มีโอกาสเป็นรองประธานสภาที่ปรึกษาเศรษฐกิจสังคมแห่งชาติอยู่ช่วงหนึ่ง ต่อมาภายหลังเป็นกรรมการองค์กรต่าง ๆ และในที่สุดวันหนึ่งก็ถูกคัดเลือกให้มาเป็นเลขาธิการสำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต) ซึ่งเป็นงานที่ผมเห็นว่าท้าทายมีประโยชน์ ผมมีโอกาสได้สอนวิชาตลาดทุน น่าจะเป็นคนแรก ๆ ที่บุกเบิกสอนวิชาตลาดทุนในประเทศไทย เป็นคนที่บุกเบิกการสอนและวิจัยด้าน Finance ใหม่ ๆ

ManGu : สาเหตุใดถึงถูกทาบทามให้มาเป็นเลขาธิการสำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต)

ดร.วรพล โสคติยานุรักษ์: เป็นเพราะว่ามีบทบาทและเกี่ยวข้องเรื่องการแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจในหลาย ๆ ครั้ง จนกระทั่งเกิดวิกฤตอีกครั้งหนึ่ง เรียกวิกฤตแฮมเบอร์เกอร์ ปี 2008-2010 ที่ส่งผลกระทบทั่วโลกเกิดขึ้น สถาบันการเงินในอเมริกาล้มจำนวนมากลามไปถึงยุโรป เราจึงเรียกวิกฤตนี้ว่า วิกฤตแฮมเบอเกอร์ เพราะเริ่มต้นอเมริกา เหมือนวิกฤตต้มยำกุ้งที่เริ่มจากเมืองไทย วิกฤตแฮมเบอเกอร์มาจาก Subprime Crisis ธนาคารต่างล้มละลาย สถาบันการเงิน กองทุนทั้งหลายมีความจำเป็นต้องรีบขายทรัพย์สินเพื่อจะนำมาแก้ไขปัญหา ถอนเงินลงทุนออกจากตลาดทั่วโลก ดัชนีหุ้นไทยก็ทรุดลงเรื่อย ๆ บริษัทธุรกิจการเงินประสบปัญหา เพราะว่าปริมาณ Turnover คนซื้อขายน้อยลง คนก็เริ่มออกจากงาน เลยได้มีการทาบทามให้ได้รับตำแหน่งให้ เข้ามาแก้ไข้ปัญหาที่เกิดขึ้นนี้ ต้องแก้ไขหลายอย่าง ธุรกิจไทยในตอนนั้นก็ไม่สามารถระดมทุนในต่างประเทศ เพราะว่าเขาไม่เชื่อถือสถาบันการเงิน ต้องค่อย ๆ ปรับปรุงจนกระทั่งกลับคืนมา

ManGu : ใช้ระยะเวลาแก้ไขปัญหากี่ปี

ดร.วรพล โสคติยานุรักษ์: ระยะเวลาประมาณหนึ่งปี เราต้องแข่งกับเวลาตลอดเวลา ต้องเร่งมือ จัดทีมงานของเราไปติดต่อสถานบันการเงินและตลาดทุนที่ยุโรป ในที่สุดก็สำเร็จ การยอมรับให้เราเอากองทุนไปขายในยุโรปได้ หมายความว่าเรามีตลาดที่ใหญ่ขึ้น สามารถระดมทุนได้จำนวนมากขึ้น ทำให้เรามีเครื่องมือที่ใหญ่ขึ้นในการระดมทุน เช่น เราคิดตราสารการเงินใหม่ ๆ ขึ้นในยุคนั้นเพื่อรองรับการพัฒนาประเทศ กองทุนรวมโครงสร้างพื้นฐาน เราสามารถไปขายยุโรปได้ กองทุนนี้เราต้องการนำมาลงทุนพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานประเทศไทย เช่นระบบรถไฟฟ้า ซึ่งอันนี้ก็เริ่มต้นสำเร็จ โครงงานแรก ผู้ร่วมระดมทุนก็คือ BTS รถไฟฟ้าในกรุงเทพมหานคร ต่อมาก็มีทั้ง Telecom โรงไฟฟ้า และทางด่วน ซึ่งสามารถทำให้เราระดมทุนเป็นจำนวนหลายหมื่น ๆ ล้าน นั่นแปลว่าเราสามารถสร้าง Financial Instruments ซึ่งเป็นที่ยอมรับในสากล ทุกคนรู้จักและเข้าใจเป็นกลไกที่จะใช้ระดมทุนจากทั่วโลกมาลงทุนในประเทศไทยได้ เราก็ไม่ต้องใช้เงินกู้ เราใช้การระดมทุนมาสร้าง สิ่งนี้คือสิ่งที่เราได้พัฒนาขึ้น จนกระทั่งเรากลายเป็นศูนย์กลางระดมทุนด้านนี้มาก ทำให้ปริมาณการระดมทุนในประเทศไทยเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว นักลงทุนทั่วโลกเข้ามาลงทุนในประเทศไทย เป็นเหตุผลทำให้ปริมาณการซื้อขายต่อวันเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วจนมากที่สุดในอาเซียน

ManGu : ระยะเวลาการทำงานที่ ก.ล.ต กี่ปีคะ

ดร.วรพล โสคติยานุรักษ์: 4 ปีครับ และต่อมาเป็นสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ผมได้รับหน้าที่รับผิดชอบด้านการเงิน ด้านเศรษฐกิจ และเป็นประธานกฎหมายหลายอย่าง เช่น กฎหมายหลักทรัพย์ และกฎหมายเราที่มีส่วนบุกเบิก เราได้มีการคิดล่วงหน้าว่าโลกจะมีการเปลี่ยนแปลงอย่างแน่นอน ในอนาคตไม่จำเป็นต้องพกเงินสด จึงได้มีการสร้างระบบ Payment Systems Act หรือพระราชบัญญัติระบบการชำระเงิน ซึ่งผมเป็นประธานกฎหมายฉบับนี้ ทำให้เราใช้ระบบ QR Code แทนการชำระเงินสดได้ทุกวันนี้

ManGu : ท่านเป็นผู้ผลัดดันให้ออกกฎหมายสินทรัพย์ดิจิทัลใช่ไหมคะ

ดร.วรพล โสคติยานุรักษ์: เราคิดว่ามีกฎหมายไว้ก่อนก็ย่อมดีกว่าที่ไม่มี จะได้มีเครื่องมือในการดูแลกำกับให้เหมาะสม และในอนาคตข้างหน้าก็ปรับปรุงได้ เพราะกฎหมายต้องมีกระบวนการหลายขั้นตอนมาก เรารู้ว่ามันไม่ทันกับเทคโนโลยี เราจึงมีความจำเป็นที่จะต้องวางรากฐานไว้ก่อน แต่ก็เปิดช่องไว้ให้ออกเป็นกฎกระทรวงได้ คล่องตัวขึ้น ไม่ต้องแก้กฎหมายทั้งหมด ซึ่งผมดีใจที่สำเร็จในวาระที่ผมรับผิดชอบ เป็นวาระอยู่ในสภา 5 ปี

ManGu : การรับตำแหน่งของ LH Bank ทำให้เปลี่ยนบทบาทไหมคะ

ดร.วรพล โสคติยานุรักษ์: เป็นบทบาทที่เราคุ้นเคยอยู่แล้ว เพราะเป็นสถาบันการเงินต่าง ๆ โชคดีที่ผมได้ทำงานบริหาร ได้ลงมือปฏิบัติ ลงมือแก้ปัญหา รวมถึงตอนอยู่ในสภา กฎหมายแต่ละฉบับผมค่อนข้างรู้รายละเอียด ผ่านการปฏิบัติมา จึงทำให้เข้าใจรายละเอียดมาก ธนาคาร แลนด์ แอนด์ เฮ้าส์ จำกัด (มหาชน) หรือ LH Bank เป็นธนาคารที่ก่อตั้งโดยกลุ่มบริษัทอสังหาริมทรัพย์รายใหญ่ในประเทศไทย คือ บริษัท แลนด์ แอนด์ เฮ้าส์ จำกัด (มหาชน) และ บริษัท ควอลิตี้ เฮ้าส์ จำกัด (มหาชน) ซึ่งเป็นบริษัท จดทะเบียนขึ้นตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย มีธุรกิจมากมายหลากหลายในประเทศไทยและในต่างประเทศ รวมไปถึงธุรกิจโรงแรม เช่น Grande Centre Point และ Shopping Center เช่น Terminal21 ภายหลัง CTBC Bank ธนาคารเอกชนที่ใหญ่ที่สุดในไต้หวัน ได้เข้ามาถือหุ้น และเป็นบริษัทแม่ของกลุ่มธุรกิจทางการเงิน แลนด์ แอนด์ เฮ้าส์ จึงมีคนแนะนำให้มาหารือกับผมและขอบคุณที่เชิญผมมาเป็นประธานโดยทุกฝ่ายเห็นชอบ ผมจะพยายามทำให้ดีที่สุดตามที่ตั้งใจ มีความท้าทาย แต่ต้องยอมรับว่าเป็นธนาคารที่มีการวางรากฐานได้ดี

ManGu: ท่านมีเชื้อสายจีนไหมคะ

ดร.วรพล โสคติยานุรักษ์: บรรพบุรุษมาจากจีน ทั้งทางคุณแม่และคุณพ่อมาจากมณฑลกวางตุ้ง

ManGu: ในการใช้ชีวิตได้รับขนบธรรมเนียมของจีน หรือวัฒธรรมจีนอะไรบ้างคะ

ดร.วรพล โสคติยานุรักษ์: เรามีความผูกพันกับวัฒธรรมประเพณีจีนมาก ตั้งแต่สมัยคุณตา คุณปู่ คุณพ่อ วัฒธรรมจีนเป็นวัฒธรรมที่แข็งแรง และผูกพันกันมาจนถึงทุกวันนี้ เช่น ตรุษจีน มีการไหว้บรรพบุรุษ ซึ่งผมคิดว่าเป็นวัฒธรรมประเพณีที่ดี คนจีนมีความกตัญญู จีนกับไทยก็ถือว่าเป็นพี่น้องกัน มีความสัมพันธ์ที่ดีทุกระดับและมีมาอย่างยาวนาน จีนเป็นประเทศต้นแบบที่ดี ควรศึกษาไว้เพื่อนำมาพัฒนาประเทศเราด้วย

ManGu: มีอาหารจีนที่ชื่นชอบที่สุดไหมคะ

ดร.วรพล โสคติยานุรักษ์: ผมทานอาหารจีนและอาหารไทยเกือบทุกอย่าง เพราะผมชอบอาหารจีนอยู่แล้ว

ManGu: มีงานอดิเรกอะไรบ้างไหมคะ

ดร.วรพล โสคติยานุรักษ์: อ่านหนังสือและสอนหนังสือ ผมชอบสอนหนังสือมาก ชอบสอนคนให้เขามีความสามารถมากขึ้น ผมไปสอนนักศึกษาปริญญาโท ปริญญาเอก เขาเชิญไปให้บรรยาย ให้เขาคิดวิเคราะห์ เพื่อคิดองค์ความรู้ใหม่ ๆ เราจะต้องมีคนเก่งเพื่อทำให้ทุกอย่างดีขึ้น

ManGu: อยากให้ท่านฝากอะไรถึงชาวจีนหรือผู้อ่านนิตยสารฉบับนี้หน่อยค่ะ

ดร.วรพล โสคติยานุรักษ์: ขอบคุณที่กรุณามาพูดคุยวันนี้ และฝากสวัสดีไปถึงผู้อ่านทุกท่านที่อยู่ในเมืองไทยหรืออยู่ต่างประเทศ เชิญชวนมาเที่ยวเมืองไทย มาทานอาหาร ทานผลไม้ไทย หรือดูโอกาสลงทุนและขยายธุรกิจในเมืองไทย มาช่วยกันพัฒนาให้มีความเจริญ เรายินดีต้อนรับและธนาคารเราเองก็ยินดีให้การสนับสนุนอย่างเต็มที่ มีฝ่ายงานที่รับผิดชอบติดต่อลูกค้าชาวจีนโดยเฉพาะ เพราะฉะนั้นชาวจีนจะลงทุนธุรกิจหรือทำอะไรเรายินดีช่วยเต็มที่ครับ

Thank you. 

ดร.วรพล โสคติยานุรักษ์ / Dr. Vorapol Socatiyanurak

Photographer : Luttsit Thongbansai @bellr_blackroom 
Graphic Designer : Natchaphol Jin Srijun @Banshy.j
Coordinator : Narumon Sripool @poo_ler
Column Writer : Zou SiYi @joy_zz97